Eksponowana w wyremontowanych wnêtrzach pa³acu Pod Blach± wystawa kobierców wschodnich z kolekcji Fundacji Teresy Sahakian jest prezentacj± czê¶ci zbioru gromadz±cego obecnie ponad sze¶æset kobierców oraz inne dzie³a sztuki orientalnej, a tak¿e, przekazany ostatnio testamentem, zespó³ zabytków europejskiej sztuki zdobniczej.
Kolekcjê tê stworzy³a Teresa Sahakian (1915-2007) – Polka mieszkaj±ca w Brukseli. Zbiory dociera³y do Zamku Królewskiego partiami, pocz±wszy od od 1989 r. Dziêki nim Warszawa zyska³a status jednego z wa¿niejszych, w skali miêdzynarodowej, o¶rodków muzealnych gromadz±cych kobierce wschodnie. Miejscem przechowywania kolekcji sta³ siê pa³ac Pod Blach±, gdzie by³a ona eksponowana od 1990 r.
Obecna wystawa jest kolejn± prezentacj± zbioru. Jego zasobno¶æ pozwoli³a na stworzenie ekspozycji, która z jednej strony stanowi kontynuacjê poprzednich pokazów, z drugiej jest ca³kowicie nowym wyborem zabytków ukazanych w nowej aran¿acji. Na wystawê wybrany zosta³ zespó³ tkanin z czterech wiod±cych o¶rodków sztuki kobierniczej Wschodu: perskiego, anatolijskiego, ¶rodkowoazjatyckiego oraz prezentowanego najliczniej – kaukaskiego.
Najliczniejszy w kolekcji jest zbiór 628 kobierców wschodnich i tkanin orientalnych od XVIII do XX w., w¶ród nich ponad 400 kobierców kaukaskich. To dziêki nim Warszawa uzyska³a status jednego z wa¿niejszych w skali miêdzynarodowej o¶rodków muzealnych gromadz±cych kobierce wschodnie.
Oprócz kobierców kaukaskich w kolekcji znajduj± siê równie¿ kobierce perskie, ¶rodkowoazjatyckie, tureckie i chiñskie, wyroby tkackie wykonane technikami p³askimi (kilimy, zili, verni) oraz hafty (m.in. suzani), a tak¿e niewielki zbiór tkanin europejskich (m.in. portiery i lambrekiny wykonane w s³ynnej francuskiej wytwórni w Aubusson oraz pasy kontuszowe). Kolekcjê sztuki Wschodu wzbogacaj± ró¿norodne dzie³a sztuki zdobniczej, m.in. dziewiêtnastowieczne drzwi perskie ozdobione miniaturami i inskrypcjami, meble, fajki wodne (nargile), lampy oraz zbiór interesuj±cych narzêdzi tkackich.
Odrêbny dzia³ w zbiorach Fundacji stanowi zespó³ europejskiej sztuki zdobniczej, w którego sk³ad wchodz± m.in.:
- tkaniny z wytwórni francuskich i polskich, XVIII–XIX w.,
- gotycka szkatu³ka rze¼biona w ko¶ci s³oniowej ze scenami Pasji Chrystusa, wykonana zapewne we Francji ok. po³owy XIV w.,
- drewniana kwatera o³tarzowa ze scen± Obrzezania Chrystusa, wykonana w po³udniowych Niderlandach w 1. æw. XVI w.,
- figura Chrystusa Ukrzy¿owanego, rze¼ba z ko¶ci s³oniowej, wykonana we Flandrii lub Francji w XVII w.,
- drewniana grupa rze¼biarska przedstawiaj±ca scenê Ukrzy¿owania, wykonana w Niderlandach w XVI w.,
- zespó³ naczyñ cynowych, XVIII–XIX w.,
- ¶wieczniki korpusowe, lichtarze, wagi, XVIII–XIX w.,
- zespó³ mo¼dzierzy XVI–XVIII w.,
- zespó³ 31 fajansowych talerzy z wytwórni w Montelupo we W³oszech z lat 1600–1650
- 4 figurki z serii „Cztery Pory Roku” (Delft, Holandia, XVIII w.).
Wszystkie dzie³a sztuki sk³adaj±ce siê na kolekcjê Fundacji Teresy Sahakian by³y sukcesywnie sprowadzane do Zamku Królewskiego w Warszawie, pocz±wszy od 1989 r. Wówczas mia³ miejsce pierwszy akt darowizny ze strony fundatorki. Kolejne odby³y siê w roku 1992 i 2007. Ostatni dar zosta³ przekazany jako legat w 2008 r. Twórczyni kolekcji kobierców wschodnich i za³o¿ycielka fundacji zosta³a odznaczona Krzy¿em Oficerskim i Krzy¿em Komandorskim Orderu Zas³ugi.
